Dự án “Tăng cường năng lực cho các cộng đồng dân tộc thiểu số thông qua thí điểm và nhân rộng mô hình Vận hành bảo trì và xây dựng công trình cơ sở hạ tầng (CSHT) quy mô nhỏ dựa vào cộng đồng trong Chương trình 135 giai đoạn 2017 - 2021” do Trung tâm RIC triển khai thực hiện trên địa bàn tỉnh Trà Vinh từ năm 2018 đến nay đã đạt được những kết quả nổi bật và được các bên đánh giá cao về hiệu quả, lợi ích và khả năng nhân rộng của mô hình.

     Nhằm tổng kết, đánh giá quá trình thực hiện dự án tại tỉnh, Ban Dân tộc tỉnh Trà Vinh phối hợp với Trung tâm RIC tổ chức Hội thảo tổng kết, chia sẻ kết quả, bài học kinh nghiệm thực hiện dự án vận hành bảo trì và xây dựng các công trình cơ sở hạ tầng quy mô nhỏ dựa vào cộng đồng tại Khách sạn Cửu Long vào ngày 28/10/2019.

Ảnh: Buổi Hội thảo tổng kết dự án giai đoạn 2018 - 2019

Các kết quả chính của dự án tại tỉnh Trà Vinh trong giai đoạn 11/2017 - 10/2019 được các bên liên quan đánh giá cao về hiệu quả và tính bền vững:

     Sau 02 năm thực hiện tại tỉnh, có 125 thành viên nhóm nòng cốt (52 phụ nữ) thuộc 14 ấp của huyện Trà Cú và Cầu Ngang được nâng cao năng lực với các chủ đề như quản lý cộng đồng, kỹ năng thúc đẩy, lập kế hoạch, quản lý tài chính và lồng ghép biến đổi khí hậu; có 54 cán bộ xã và huyện (19 phụ nữ) được tăng cường năng lực về quản lý dự án dựa trên kết quả, kỹ năng thúc đẩy, thẩm định, quản lý tài chính; có 24 công trình cơ sở hạ tầng (14 công trình đường đan và 10 công trình trụ sở nhà văn hóa) được các nhóm cộng đồng bảo trì bằng nguồn vốn của dự án (trong đó: 15 công trình tại huyện Trà Cú và 09 công trình tại huyện Cầu Ngang). Với tổng kinh phí thực hiện: 584,333 triệu đồng (Dự án hỗ trợ 409,493 triệu đồng; người dân đóng góp 174,84 triệu đồng); có 04 ấp áp dụng thí điểm thực hiện xây dựng các công trình cơ sở hạ tầng quy mô nhỏ dựa vào cộng đồng (ấp Giồng Ông Thìn, Sóc Chà B - xã Thanh Sơn; ấp Ngã Ba, ấp Rẫy - xã An Quảng Hữu); có 65% hộ gia đình (986/1.517 hộ) được tiếp cận các thông tin về dự án; tham gia họp lựa chọn ưu tiên công trình/bầu nhóm cộng đồng và góp ý cho kế hoạch/dự toán công trình (tỷ lệ nữ chiếm 52,3% và hộ nghèo chiếm 32,5%); có 04 công trình áp dụng mô hình xây dựng cơ sở hạ tầng quy mô nhỏ theo cơ chế đặc thù. Tổng kinh phí thực hiện: 559,33 triệu đồng (Dự án hỗ trợ 420 triệu đồng; người dân đóng góp 139,33 triệu đồng); Tổ công tác liên ngành của tỉnh được thành lập (rà soát, tham vấn và xây dựng chính sách); đã cho ra đời 01 báo cáo nghiên cứu, rà soát chính sách phục vụ cho việc xây dựng/biên soạn “Hướng dẫn vận hành bảo trì và xây dựng công trình cơ sở hạ tầng dựa vào cộng đồng” tại tỉnh Trà Vinh.

Một số hình ảnh liên quan đến hoạt động của dự án:

     Đánh giá tác động của dự án đối với địa phương: Vốn thực hiện của dự án ít nhưng hiệu quả cao, huy động được sự tham gia của cộng đồng; năng lực, kỹ năng quản lý vận hành việc duy tu, bảo dưỡng và xây mới công trình cơ sở hạ tầng của các cộng đồng vùng dự án cũng đã được cải thiện và tích cực hơn so với trước đây; tạo được sự gắn kết cộng đồng trong các vấn đề thực hiện, việc công khai dân chủ giúp cho người dân ở địa phương tạo sự đồng thuận; việc tự thực hiện sẽ tạo được ý thức trách nhiệm của cộng đồng hơn với các công trình trong việc sử dụng, bảo quản công trình; sự tham gia của phụ nữ, người nghèo và bình đẳng giới rất tốt, lấy người dân làm trọng tâm.

   Một số khuyến nghị/đề xuất và các cam kết của địa phương với dự án:

    Ban Dân tộc tỉnh yêu cầu Ủy ban nhân dân huyện Trà Cú và Cầu Ngang tổ chức thêm các buổi chia sẻ kinh nghiệm, giới thiệu các kết quả từ mô hình do dự án hỗ trợ tới các xã và ấp khác trên địa bàn để nhân rộng cách làm;

    Đề nghị Trung tâm RIC có thể hỗ trợ mời các chuyên gia của Bộ Tài chính có thể chia sẻ cụ thể hơn về các thủ tục hướng dẫn thanh quyết toán nguồn vốn Chương trình 135 theo cơ chế đặc thù cho tỉnh Trà Vinh;

     Ban Dân tộc tỉnh Trà Vinh sẽ chủ động phối hợp với các ban ngành liên quan để biên soạn hướng dẫn thực hiện duy tu, bảo dưỡng các công trình cơ sở hạ tầng quy mô nhỏ dựa vào cộng đồng, tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành để tổ chức thực hiện. Dự kiến quý I năm 2020 sẽ trình Ủy ban nhân dân tỉnh để phê duyệt và ban hành thay thế cho văn bản cũ (1075).

     Các kế hoạch tiếp theo của dự án trong năm 2020:

     Trung tâm RIC tiếp tục hỗ trợ kỹ thuật, nâng cao năng lực cho người dân và cán bộ chính quyền địa phương của 04 xã dự án thí điểm (An Quảng Hữu, Thanh Sơn, Long Sơn, Thạnh Hòa Sơn) thực hiện mô hình vận hành bảo trì các công trình cơ sở hạ tầng bằng nguồn vốn của Chương trình 135;

     Hỗ trợ vốn mồi để các ấp dự án tiếp tục thực hiện mô hình vận hành bảo trì và xây dựng mới các công trình cơ sở hạ tầng (350,000,000 đồng);

     Ban Dân tộc tỉnh phối hợp với các ngành có liên quan và địa phương biên soạn và trình Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành hướng dẫn thực hiện duy tu, bảo dưỡng công trình cơ sở hạ tầng quy mô nhỏ dựa vào cộng đồng trong Chương trình 135 để tổ chức thực hiện;

     Tổ chức đào tạo, tập huấn cho các chuyên gia tại địa phương (TOT) về nội dung của hướng dẫn duy tu, bảo dưỡng công trình cơ sở hạ tầng quy mô nhỏ dựa vào cộng đồng trong Chương trình 135 sau khi được ban hành;

     Hỗ trợ Ban Dân tộc tỉnh rà soát, kiện toàn cơ chế giám sát và xây dựng bộ công cụ giám sát; Chia sẻ kinh nghiệm và nhân rộng mô hình sang các địa bàn khác; Tổng hợp kiến thức, kinh nghiệm và phát hành các sản phẩm truyền thông./.

Tin, ảnh: Thành Công